Oruç Hakkında
Oruç, fecir (imsak) vaktinden günesin batimina kadar
geçen süre içinde yeme, içme ve cinsel arzulardan uzak durmaktir.
Akilli ve bulug çagina ermis bütün Müslümanlara Ramazan ayi
içinde oruç tutmak farzdir. Hastalar, yolcular ve aybasi
halindeki kadinlar sagliga kavustuktan veya eve geri döndükten
sonra tutamadiklari oruçlarini kaza ederler. Oruç tutmak için en
azindan kalp ile niyet edilmesi gerekir. (Ayrica dil ile
söylemek sünnettir.) Bir insanin Ramazan orucu için sahur
yemegine kalkmasi da bir nevi niyet anlami tasir. Kaza, kefaret
ve adak oruçlari için ise mutlaka hem niyet etmeli, hem de hangi
tür oruç tutulmak istendigi belirtilmelidir.
Oruç tutmaya gücü yetmeyen yaslilar, tutamadiklari her gün için
fakirlere (fitre miktarinca) fidye verirler. Buna maddi gücü
yetmeyen fakir yaslilar ise tövbe edip affedilmelerini dilerler.
Oruç borcu ile ölenlerin yakinlari, eger ölünün vasiyeti varsa,
kalan maldan onun adina fidye vermek zorundadir. Eger ölünün
böyle bir vasiyet yoksa, yakinlari fidye verip vermemekte
serbesttir. Ölü adina kaza orucu tutmak dogru olmaz.
Orucu Bozan Şeyler :
Orucu bozan seyler ikiye ayrilir:
A) Hem kaza, hem de kefareti gerektiren seyler:
1- Gida sayilabilecek seyleri yemek, içmek, sigara, afyon gibi
keyif veren maddeleri kullanmak, agza giren yagmuru kasten
yutmak, kar ve dolu gibi maddeleri bilerek yemek.
2- Cinsi münasebette bulunmak (Bu durumda bosalip bosalmamak
önemli degildir).
Bunlari oruçlu oldugunu bilerek, kasten yapan kisinin hem 1 gün
kaza, hem de ara vermeksizin 60 gün ardarda kefaret orucu
tutmasi gerekir.
B) Sadece kaza etmeyi gerektiren seyler:
1- Çig pirinç, hamur, un ve bir defada çok miktarda tuz yemek
(az tuz yenirse kefaret gerekir)
2- Pamuk, kagit yemek, çakil, tas, toprak gibi maddeleri yutmak,
3- Makata veya mesaneye ilaç vermek, genize gidecek sekilde
buruna ilaç damlatmak, kulaga yag damlatmak,
4- Agiza alinan suyu veya agiza giren yagmur, kar gibi maddeleri
hata ile yutmak,
5- Unutarak bir sey yedikten sonra, orucunun bozuldugunu
zannederek yeyip içmek,
6- Imsak vaktinin gelmedigini veya iftar zamaninin geldigini
zannederek, yanilip bir sey yemek,
7- Esine dokunma, öpme suretiyle inzal olmak (bosalmak),
8- Kendi arzusu ile disaridaki sigara dumanini içine çekmek,
9- Kendi arzusu ile agiz dolusu kusmak,
10- Disler arasinda kalan nohut büyüklügündeki kirintiyi yutmak
(daha küçük olan kirinti orucu bozmaz),
11- Deri altina, kasa veya damara yapilan her türlü ilaç ve
asilar,
12- Sakiz çigneyip suyunu yutmak,
13- Ramazan orucu disinda kalan diger oruçlari kasten bozmak.
Bu sekilde bozulan oruçlarda, sadece bir gün kaza orucu tutmak
gerekir.
Orucu Bozmayan Seyler :
1- Unutarak bir sey yeyip içmek,
2- Çiçek asisi gibi deri üzerinden yapilan asilar,
3- Kan aldirmak (vücuda kan verilmesi ise orucu bozar ve kaza
gerektirir),
4- Göze sürme çekmek veya ilaç damlatmak,
5- Kendiliginden inzal olmak (bosalmak), cünüp olarak
sabahlamak,
6- Banyo yaparken kulaga su kaçmasi,
7- Burundaki akintiyi (sümügü) bogaza çekip yutmak,
8- Istemeden agza gelen kusmugu yine istemeden geri yutmak,
9- Agza tükürügünü toplayip yutmak (orucu bozmasa da mekruhtur),
10- Esi ile öpüsmek,
11- Banyo yapmak (serinlemek amaciyla banyo yapilmasi
mekruhtur),
12- Abdest alma gayesi disinda agza su alip çalkalamak.
Orucu bozmayan seylerin yapilmasi kaza veya kefaret gerektirmez.
Ancak bu sebeple orucun bozuldugunu zannederek yeyip içmek
genelde kaza, bazen de kefaret gerektirir
|